Υπάρχει ένας άνθρωπος και μάλιστα Έλληνας, ο Γιάννης Οικονόμου, ο οποίος γνωρίζει όχι μία, ούτε δύο, αλλά σαράντα τέσσερις γλώσσες.
Ένα ξεχωριστό πρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Ιωάννης Οικονόμου, έχει κατακτήσει παγκόσμια αναγνώριση χάρη στη μοναδική του ικανότητα να χρησιμοποιεί δεκάδες γλώσσες — ζωντανές και αρχαίες. Με καταγωγή από την Κρήτη, θεωρείται σήμερα ένας από τους κορυφαίους πολύγλωσσους μεταφραστές διεθνώς Ο Ιωάννης Οικονόμου, ένας από τους πιο εντυπωσιακούς γλωσσομαθείς στον κόσμο και εξέχων μεταφραστής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έχει αγγίξει ένα πραγματικό παγκόσμιο ρεκόρ: γνωρίζει δεκάδες γλώσσες, ζωντανές και νεκρές, φτάνοντας τις 44, όπως εκτιμάται. Για τον ίδιο, η εκμάθηση γλωσσών δεν αποτελεί απλώς δεξιότητα, αλλά μια βαθιά ανθρωπιστική πράξη που ενώνει κουλτούρες και καταπολεμά τα στερεότυπα.
Ο Γιάννης Οικονόμου λατρεύει τα ταξίδια
Λέγεται πως είναι ο πιο πολύγλωσσος άνθρωπος στην Ευρώπη (ίσως και στον κόσμο), αλλά κάτι τέτοιο δεν έχει καταγραφεί επίσημα γιατί ο ίδιος δεν ενδιαφέρεται να μετράει τις γλώσσες που μαθαίνει. Και μπορεί αυτός να μην τις μετρά, όμως άλλοι που το έχουν κάνει για αυτόν, έχουν σημειώσει τουλάχιστον 32 γλώσσες, αριθμός που είναι πολύ πιθανό να είναι μεγαλύτερος.
Η αγάπη του για τις γλώσσες ήταν κάτι που γεννήθηκε όταν ήταν μόλις τεσσάρων χρονών, πριν καν πάει σχολείο, τότε που θυμάται να ακούει τους ξένους τουρίστες στην Κρήτη, όπου και γεννήθηκε. Ξεκίνησε να μελετά αγγλικά στην ηλικία των 5 όταν μετακόμισε στην Αθήνα με την οικογένειά του -η οποία τον στήριζε πάντα – γερμανικά στα 7, ιταλικά στα 10, ρωσικά στα 13, σουαχίλι στα 14 και τουρκικά στα 15. Είχε μάθει 15 γλώσσες στην ηλικία των 20.
Η μακρά του πορεία ξεκινά τη δεκαετία του ’70 στο Ρέθυμνο, μέσα σε ένα περιβάλλον όπου συναντιόνταν τουρίστες από πολλές χώρες. Από πολύ μικρός άρχισε να παρατηρεί τους διαφορετικούς ήχους γύρω του και, στα πέντε του χρόνια, συνειδητοποίησε ότι ο πλανήτης μιλά πολλές γλώσσες. Λίγο αργότερα, ξεκίνησε τα αγγλικά, περιγράφοντας αυτή τη στιγμή σαν μια αποκάλυψη: «οι άγνωστοι ήχοι άρχισαν να αποκτούν νόημα».
Γεννημένος το 1964 στο Ηράκλειο, ο Οικονόμου εργάζεται από το 2002 στις Βρυξέλλες ως μεταφραστής της Κομισιόν. Η γλωσσική του δεινότητα είναι εντυπωσιακή: κατέχει 32 ζωντανές και 12 νεκρές γλώσσες, ενώ έχει αναφερθεί ότι συνολικά μπορεί να επικοινωνήσει σε έως και 47 γλωσσικά συστήματα. Από τις 24 επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μιλά τις 21.
Στο ρεπερτόριό του βρίσκονται ευρωπαϊκές, ασιατικές και αφρικανικές γλώσσες — από την ελληνική και τα αγγλικά έως τα μανδαρινικά και τα σουαχίλι. Θεωρεί την κινεζική γλώσσα την πιο δύσκολη αλλά ταυτόχρονα και την πλέον αγαπημένη του. Είναι, μάλιστα, ο μοναδικός μεταφραστής της Επιτροπής που έχει λάβει εντολή να χειριστεί απόρρητα κινεζικά έγγραφα.
Η σχέση του με τις γλώσσες αναπτύχθηκε από νωρίς: αγγλικά στα 5, γερμανικά στα 7, ιταλικά στα 10, ρωσικά στα 13, σουαχίλι στα 14, τουρκικά στα 16. Στα 20 του χρόνια, είχε ήδη μάθει 15 γλώσσες. Ακολούθησαν σπουδές στη γλωσσολογία στο ΑΠΘ, μεταπτυχιακό στις μεσανατολικές γλώσσες στο Columbia και διδακτορικό στην ινδοευρωπαϊκή γλωσσολογία στο Harvard, όπου μελέτησε κείμενα του Ζαρατούστρα γραμμένα στα αβεστικά.
Μερικές από τις γλώσσες που μιλάει, είναι: αγγλικά, γερμανικά, ισπανικά, γαλλικά, σουηδικά, ιταλικά, πολωνικά, ρωσικά, βουλγάρικα, τούρκικα, αραβικά, εβραϊκά, πορτογαλικά, κινέζικα, κουρδικά, αρμενικά, περσικά, σερβοκροατικά, σανέζικα, χίντι, ουρντού, ρουμάνικα, τσέχικα, φιλανδικά και γνωρίζει αρχαίες γλώσσες όπως σανσκριτικά, αρχαία ελληνικά, αρχαία αιγυπτιακά, βαβυλωνιακά, λατινικά, αβεστικά (αρχαία ιρανικά), αρχαία περσικά, κλασικά αρμενικά, γοτθικά, αρχαία βουλγαρικά, πάλι (γλώσσα βουδισμού), χετιτικά, και λουβικά (αρχαίες γλώσσες της Μικράς Ασίας).
Σπούδασε γλωσσολογία στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης πριν συνεχίσει το μεταπτυχιακό του στις Γλώσσες και Πολιτισμούς της Μέσης Ανατολής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια. Συνέχισε τις μεταπτυχιακές σπουδές του στην ινδοευρωπαϊκή γλωσσολογία στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και κατόπιν στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης από όπου επέστρεψε στο Χάρβαρντ. Το θέμα της διατριβής του στο Χάρβαρντ ήταν ένα κείμενο του προφήτη Ζαρατούστρα γραμμένο στα αβεστικά, μια μορφή της παλαιάς ιρανικής γλώσσας. Σήμερα ζει στις Βρυξέλλες και εργάζεται στην Γενική Διεύθυνση Μετάφρασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Λατρεύει να ταξιδεύει και να γνωρίζει νέους πολιτισμούς, ενώ έχει κάνει φιλίες σε πολλές χώρες του κόσμου.
Στην προσωπική του ζωή, είναι παντρεμένος με τον Τόμεκ από την Πολωνία. Για να διατηρεί την επαφή του με τις γλώσσες, συνομιλεί συστηματικά με φυσικούς ομιλητές απ’ όλο τον κόσμο, ενώ περνά τον χρόνο του διαβάζοντας κινεζική λογοτεχνία και κρατώντας σημειώσεις.















